Na Facebooku i Instagramie śledziłam setki osób, które są bardziej eko, bardziej świadome, bardziej radykalne w dążeniu do życia, które nie wywiera negatywnego wypływu na naturę. Podziwiałam ich wybory. Czytałam o rezygnacji z samochodu, freeganiźmie, deszczówce i ekstremalnym wykorzystywaniu dosłownie każdego produktu kulinarnego. Potem przeżywałam załamanie, że wciąż robię tak mało.

Przeczytane historie i ludzie, których poznaję w codziennym życiu inspirują mnie.  Pomagają mi poznać nowe rozwiązania i zostawić świat odrobione mniej zaśmiecony niż jest teraz. Mimo to, czasem zamiast się inspirować, zaczynam zbytnio porównywać się do innych. Otwieram blogi, czytam artykuły i myślę, że nic nie robię, że mogłabym więcej, lepiej.

Choć dążenie do „lepiej”, jest jak najbardziej pozytywne to poczucie rozczarowania zamiast zadowolenia z tego co się już udało – nie jest w porządku. Zabija radość, pasję i chęć do działania. Zamiast cieszyć się, z tego co się udało zrobić dołujemy się, że oceany wciąż są pełne plastiku. Pojawia się wtedy pytanie, po co w ogóle wprowadzać ekozmiany i bezśmieciowe rozwiązania? Co to da, skoro i tak nie osiągnie się ideału?

Jeśli skupimy się na ogromie problemu, prędzej wpadniemy w depresję niż zaczniemy działać. Najbardziej motywujące i dające energię do działania (przynajmniej dla mnie) jest cieszenie się z każdej nawet bardzo małej ekozmany. Kiedy jestem zadowolona z tego co robię to jest szansa, że moje działanie zainspirują kogoś jeszcze. Im więcej drobnych zmian tym większy efekt globalny.
Jak więc cieszyć się z drobnych ekosukcesów?

1.Wyjdź poza swoją strefę

Nie mówię tu o coachingowej strefie komfortu, ale o dostrzeżeniu tego jak żyją i zachowują się ludzie z którym nie spotykasz się na co dzień. Kiedy jadę do dalszej rodziny, odwiedzam znajomych (którzy niekoniecznie podzielają moje ekodążenia do lepszego świata) za każdy razem jestem pod wrażeniem jak moja kuchnia, łazienka i śmietnik 🙂 różnią się od tych w domu statystycznego Polaka. Mogłoby mnie to załamać-  ja się staram, a oni niweczą wszystko do czego dążę. Mogłabym przestać z nimi rozmawiać i zamknąć się wśród ludzi, którzy myślą, czują i działają tak samo jak ja. Zamiast tego skupiam się na docenieniu jak wielką drogę przebyłam. Zaczynałam przecież tam, gdzie oni są teraz.

2. Przypomnij sobie jak było na starcie.

Wiele drobnych ekozmian wprowadziłam już dawno, przez co nie zwracam na nie uwagi. Traktuje je jako część mojego stylu życia, a nie jako wdrożoną rewolucję. Zapominam, że jeszcze nie tak dawno temu 4 razy większy śmietnik, który mimo swoich rozmiarów przepełniał się szybciej, niż ten który mam teraz. Kupowałam rzeczy, których nie potrzebowałam. Zaśmiecały moją przestrzeń, a potem były wyrzucane – często nawet nie używane. Zapomniałam o tym szybko i kiedy w moim domu pojawiała się przyniesiona ze sklepu, nowa, foliowa siatka – przeżywałam załamanie. Sądząc po komentarzach pod blogami i na zerowastowych grupach – nie byłam jedyna. Zmieniłam podejście, żeby nie zwariować.

Wciąż podchodzę świadomie do zakupów i konsumenckich wyborów jednak nie idę się biczować, kiedy coś się nie uda. Każdego dnia staram się ograniczać produkowanie odpadów.  Mimo to czasem chłopak zapomni o wielorazowej torbie, na wakacjach okazuje się, że woda w kranie absolutnie nie nadaje się do picia, a zamówiony w barze obiad jest podany na jednorazowym talerzu. Nie robię z tego życiowej tragedii. Trudno, stało się. Zamiast zamartwiać się tym czego nie mogę już zmienić zastanawiam się jak można zminimalizować straty. Oddać do recyklingu, wykorzystać ponownie? Wymyślam jak zachować się w tej samej sytuacji następnym razem. Czasem się udaje, innym razem mimo szczerych chęci i tak spotyka mnie zero wastowa porażka.

3. Pozwól sobie na bycie niedoskonałym

Czy można być zero waste naprawdę? Można, ale to trochę tak jak z brzuchem Anny Lewandowskiej po ciąży. Można wyglądać jak z photoshopa po urodzeniu dziecka. Tylko niestety większość kobiet nie wygląda tak nawet przed ciążą. Można nie wytwarzać odpadów wcale, ale wymaga to całkowitej rezygnacji z wielu aspektów współczesnego życia. Można nie używać samochodu, wyjechać na wieś, mieć swój ogródek warzywny i kompostownik, piec chleb i robić śmietanę (może być wegańska). Nie chorować, nie brać leków, nie malować się. Ubrania nosić tylko z odzysku i stamtąd też brać meble i sprzęty domowego użytku. To piękna, wizja idealnego świata. Ilu z nas jest wstanie ją zrealizować?*

*Każdego, kto się do niej przybliża (a kilka takich osób jest) szczerze podziwiam. Zresztą  tak jak i formę Anny Lewandowskiej 🙂

4. Pozwól innym na bycie niedoskonałym

Załamuję ręce czytając, jak internet (czyli inni ludzie) odbierają próby wprowadzania przez pojedyncze osoby, a czasem firmy ekozmian. Ktoś, kto zdecydował się zrezygnować z mięsa na jeden dzień otrzymuje zarzut: a dlaczego nie na zawsze? Ktoś, kto jest wegetarianinem, usłyszy, że jego tofu jest pakowane w plastik. Ten kto żyje na wsi, używa samochodu, ci co żyją w mieście nie mają kompostowników. Zawsze można lepiej, ale czy zawsze trzeba to wytykać innym? Czy nie lepiej powiedzieć: dobra robota? Oby tak dalej? Nikt nie chudnie od razu 20 kilo, nie przebiega maratonu i nie wchodzi na Mont Everest w zimie bez przygotowania. Doceniajmy starania, nawet te nieudolne.

Kiedy zaczęłam dążyć do bardziej ekologicznego życia, denerwowałam się widząc znajomych (a nawet obcych), którzy nie segregują, marnują, wyrzucają to co komuś jeszcze mogłoby się przydać. Dziś wciąż tak jest, ale zamiast rozpoczynać krucjatę mającą drastycznie zmienić ich styl życia, staram się zaproponować im jedną zmianę, która będą wstanie zaakceptować. Pomału. Czasami uda się kogoś przekonać, ze słoiki, które do tej pory wyrzucał po opróżnieniu można jeszcze wykorzystać. Innym razem polecam produkt, który można kupić w podobnej cenie i jakości w kartonie zamiast w plastiku. Dzielę się przepisami i sposobami, które można wdrożyć.  Nie zmieniam przez to świata, a nawet najbliższego otoczenia tak szybko jakbym chciała, ale to działa. I powoli, powoli ja i ludzie, z którymi się spotykam stajemy się bardziej przyjaźni dla środowiska. I pewnie, ani ja ani oni nigdy nie zakończymy tego procesu. Wciąż będzie coś do ulepszenia i to jest chyba w tym najlepszą zabawą.

Powodzenia w ekozmianach, nieważne jak małych!