Zużyte opony samochodowe to odpad, z którym każdy właściciel pojazdu będzie miał nieraz do czynienia. Co powinniśmy zrobić, aby wymiana opon była przyjazna dla środowiska?
Mimo że zniszczone opony powinny zostać poddane utylizacji, bardzo często widzimy je porzucone w pobliżu altanek śmietnikowych, w lasach, parkach, a nawet w pobliżu rzek i jezior. W przeprowadzonym w lutym 2022 r. badaniu SW Research na zlecenie firmy Oponeo , aż 78 proc. ankietowanych zadeklarowało, że spotkało się z porzuconymi oponami, a 48 proc. widziało je na terenach zielonych. Zdecydowana większość (91 proc.) spośród badanych uważa, że opony, które nie trafiają do recyklingu są zagrożeniem dla środowiska. Jak więc powinno się zagospodarować wyeksploatowane opony?
Upcycling, czyli czy „drugie życie” opon ma sens?
Gruba lina zawiązana na konarze drzewa i zużyta opona samochodowa – to niezbędne elementy kultowych huśtawek, które wciąż można spotkać w parkach i na podwórkach. Stare opony są także wykorzystywane jako „amortyzacja” na parkingach i amatorskich torach wyścigowych. Bez trudu znajdziemy kilkaset tutoriali pokazujących jak wykorzystać opony do przygotowania ogrodowej donicy czy niecodziennego legowiska dla domowego zwierzaka. Popularność upcyklingu sprawia, że co piąta osoba w wieku do 24 lat (spośród ankietowanych Oponeo) wybiera „wykorzystanie opon do własnych potrzeb” jako najlepszą metodę na zagospodarowanie tego typu odpadów. Choć wynik ten może wydawać się pozytywny, warto pamiętać, że pozostawione na dłużej w naturalnym środowisku (np. ogrodzie) opony ulegają degradacji. Powoduje to wydzielanie toksycznych substancji, które wraz z opadami atmosferycznymi dostają się do gleby. W procesie niszczenia do środowiska będzie dostawał się także mikroplastik. Warto pamiętać, że opony nie są „bezpiecznym” dla ludzi czy zwierząt materiałem budowlanym. Zamiast szukać dla nich nowego zastosowania „na własną rękę”, lepiej przekazać je do profesjonalnej utylizacji. Zostaną przetworzone bez szkody dla środowiska, a surowce wykorzystane do ich stworzenia będą mogły znaleźć inne, bardziej zrównoważone zastosowanie.
Utylizacja w warsztacie samochodowym
Oddanie zużytych opon przy okazji wizyty w warsztacie lub serwisie wulkanizacyjnym jest najczęstszym sposobem jaki wybierają Polacy (65 proc. badanych) na pozbycie się starego ogumienia. Duże znaczenie ma tutaj wygoda takiego rozwiązania. W przypadku samochodów osobowych, oddanie opon w trakcie założenia nowych jest bezpłatne lub wiąże się z niewielką opłatą (5-20 zł za sztukę). Warto dopytać o szczegóły wymiany w konkretnym punkcie serwisowym. Firma Oponeo wprowadziła także ułatwienie dla osób kupujących opony przez internet. Wybierając usługę „dostawa i montaż” zamówiony komplet opon zostanie zamontowany przez wybrany serwis partnerski, a zużyte opony zostaną przekazane do wyspecjalizowanej organizacji, jaką jest: Centrum Utylizacji Opon
Bezpłatne oddanie opon do PSZOKu
PSZOKi, czyli Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych działają w każdej gminie, w całej Polsce. Mieszkańcy mogą w nich bezpłatnie oddać np. odpady gabarytowe i poremontowe, sprzęt elektroniczny lub właśnie zużyte opony. Przywożąc opony do PSZOKu, należy pamiętać, że muszą one pochodzić jedynie z aut osobowych, do 3,5 tony. Powinny być także wstępnie oczyszczone z ziemi, błota i wszelkich zanieczyszczeń.
W zależności od sposobu funkcjonowania punktu w wybranej gminie, przed przyjęciem odpadów pracownicy mogą poprosić o potwierdzenie naliczania opłaty śmieciowej dla gospodarstwa domowego (np. rachunek z ubiegłego miesiąca). Więcej o funkcjonowaniu PSZOKów można przeczytać tutaj.
Na czym polega utylizacja i recykling opon?
Oddane w odpowiednie miejsce opony, mają szansę na prawdziwe „drugie życie”, jakim jest ich profesjonalne przetworzenie. W Polsce zakazane jest umieszczanie opon na składowiskach. Obecnie, w naszym kraju najpopularniejszą metodą utylizacji opon jest tzn. odzysk energetyczny, czyli spalanie odpadów w ściśle kontrolowanych warunkach w celu uzyskania energii. Zdecydowanie korzystniejsze dla środowiska jest poddanie opon recyklingowi, który umożliwia ponowne wykorzystanie surowców. W ten sposób, w 2018 r. przetworzono prawie 36 proc. zebranych opon. Niedoścignionym liderem w Europie jest Dania, której udaje się podawać recyklingowi 100 proc. zebranych opon. Surowce zawarte w oponach mogą zostać wykorzystane w wielu branżach np. budownictwie lub ciepłownictwie. Popularnym produktem, jaki można uzyskać z ich przetworzenia jest granulat gumowy wykorzystywany przy tworzeniu dróg asfaltowych. Przykładem jest realizacja 4,5 km obwodnicy Krakowa, przy której wykorzystano granulat wytworzony z 25 tys. zużytych opon. O sposobach na przetwarzanie opon w Polsce, ale i na świecie możecie przeczytać w tym artykule .
Dlaczego warto?
Zużyte opony, tak jak i inne wytwarzane przez nas odpady powinny być zagospodarowywane i przetwarzane- tak długo i efektywnie, jak to tylko możliwe. Przekazanie ich w odpowiednie miejsce np. do PSZOKu czy warsztatu samochodowego sprawi, że coraz rzadziej będziemy widzieć je w naszych lasach, parkach i łąkach, a tym samym będziemy przeciwdziałać skażeniu środowiska i przedostawaniu się do ziemi i wód gruntowych toksycznych substancji powstających w wyniku defragmentacji opon.
W ramach akacji Kręci Nas Recykling firma Oponeo rozpoczęła kampanię edukacyjną mająca na celu podniesienie świadomości Polaków w zakresie recyklingu opon samochodowych. Na ich stronie znajdziecie wiele artykułów dotyczących opon i ich prawidłowej utylizacji. Dodatkowo, firma zadeklarowała przeprowadzenie 50 akcji sprzątania terenów zielonych w całej Polsce! Ochotnicy będą zbierać wszystkie rodzaje śmieci, w tym także porzucone opony. W ramach akcji firma będzie również sadzić drzewa. Każde cztery opony zebrane podczas sprzątania lub przekazane do serwisu partnerskiego (w ramach usługi wymiany opon wraz z montażem) to jedno drzewo!
Akcja trwa od 21.03 do 22.04.2022 r. Więcej na temat działań Oponeo można przeczytać na stronie akcji Kręci Nas Recyckling